Jochen Otten behoort, ondanks al vier programma’s op rij, zijn werk voor Toomler en de Comedytrain en bijvoorbeeld zijn columns voor Spijkers met Koppen, niet tot de crème de la crème van cabaretnamen in Nederland. Maar wie bepaalt dat eigenlijk, of is het gedeeltelijk gewoon slimme marketing en vriendjes zijn met de juiste mensen? Met zijn vierde programma Belastend Materiaal bewijst Otten maar weer eens dat hij tot de best bewaarde ‘geheimen’ van de theaterwereld behoort.
In zijn vorige programma Underdog was Otten een nederig mens die zich kwetsbaar opstelde en met veel cynisme naar zichzelf en de wereld keek. Dat cynisme is er zeker nog, en Otten houdt zichzelf ook nog steeds regelmatig een spiegel voor. Maar hier staat toch veel meer een man die minder voorzichtig opereert en een veel duidelijkere mening heeft over allerhande zaken.Belastend Materiaal gaat over dingen die je met je meedraagt. Otten confronteert zichzelf met zijn problemen zoals bijvoorbeeld zijn afkomst: Brabanders – in tegenstelling tot Amsterdammers die een grote bek hebben en ruimte innemen – kunnen niet met hun emoties omgaan en niet eerlijk zijn en direct. Als vingeroefening probeert Otten eerlijk te zijn tegen mensen in de zaal, de een is gewoon een lekker wijf, de ander lelijk (hoewel hij daar natuurlijk direct weer op terugkomt). En wat is als ezelsbruggetje trouwens de grens van lelijkheid? Na iemands dood de as uitstrooien en melden: ja nu ligt ze er echt mooi bij.
Ook probeert hij eerlijk te zijn tegen zijn vriendin die eindelijk eens de middelvinger krijgt en daar vervolgens haar jas mee ophangt. En hoe moeilijk is het niet om eerlijk te zijn tegen een vriendin die je je verhaal niet laat afmaken en constant vooruitloopt op je eigen gevoel. Hij krijgt haar uiteindelijk stil door te zeggen dat hij naar Polen gaat om een patent aan te vragen op de kleur grijs.
In de anekdotes over zijn familie komen de verhalende kwaliteiten van Otten naar boven. Je wordt meegesleurd in de pakkende tragikomische setting van zijn ouderlijk huis met een strenge vader die geobsedeerd is door de barometer op de trap en waar in een woedeaanval tijdens het eten de net gegeten erwtjes zijn neus uitschieten. In zijn fantasie schetst Otten ook een prachtig beeld van de toekomst van zijn helaas overleden zus: Haar vriend was een ongelofelijke bal geweest die op zou scheppen over het clicklaminaat in de kinderkamer.
In het laatste half uur van zijn show heeft Otten nog een extra versnelling in huis en wordt het moeilijk om niet in een slappe lach te blijven hangen. Zijn zoektocht naar eerlijkheid en het uiten van emoties culmineren in enkele sketches over iets onnozels als een dingetje op tafel, een drol van zijn kat bij de voordeur die maar niet wil opdrogen en last but not least een rolletje topdrop. Hoe hij daar een hilarisch verhaal omheen kan bouwen is dus iets wat iedereen zeker moet gaan zien.
Jochen Otten kan mooi verhalen vertellen, een tragische sfeer neerzetten en dit overladen met gitzwarte humor. De kracht hiervan is niet een enkele grap die het moet doen, maar een constant ondergedompeld zijn in zijn komische wereld. Verschrikt merk je dan opeens dat de voorstelling veel te snel al is afgelopen.